De energietransitie gaat niet alleen over méér stroom, maar over slimmere systemen

Opinie door Wieger Droogh, CEO Equans

De landelijke netbeheerder TenneT gaat meer dan 9 gigawatt beschikbaar stellen voor partijen die op de wachtlijst staan voor een netaansluiting. Wieger Droogh, CEO van Equans, ziet dit als een extra stimulans om het energiesysteem te verbeteren. 

Het is tijd voor systeemverantwoordelijkheid

Dat Tennet ruim 9 gigawatt op het hoogspanningsnet beschikbaar gaat stellen is prachtig nieuws, want hierdoor kan een groot aantal partijen een nieuwe of grotere aansluiting op het elektriciteitsnet krijgen. Helaas is deze extra ruimte nog niet voldoende om alle aanvragen op de wachtlijst in te willigen. Het is dus óók een signaal dat we niet achterover moeten gaan leunen, maar moeten blijven werken aan een slim en flexibel energiesysteem.

We hebben niet de luxe om te wachten tot de volgende crisis zich aandient. Daarom is het tijd voor systeemverantwoordelijkheid. We moeten niet langer denken in losse componenten, maar naar het hele systeem kijken. Nú bouwen aan een energiesysteem dat flexibel is, decentraal denkt en slimmer met capaciteit omgaat. Waarbij bedrijven ook onderdeel zijn van dat systeem. Daar zijn flexibiliteit en samenwerking voor nodig. En een fundamenteel herontwerp van onze energiehuishouding.

Eén groot energiesysteem

De energievraag blijft stijgen, opwek uit fossiele brandstoffen moet verdwijnen, hernieuwbare bronnen leveren onregelmatig. Dat zijn de feiten. Het systeem piept en kraakt daaronder, maar de grootste bottleneck is niet technologisch. Die is strategisch. Netcongestie wordt nog te vaak gezien als een tijdelijk obstakel. Maar wie alleen denkt in termen van ‘aansluiting’ of ‘capaciteit, mist naar mijn idee het grotere plaatje.

Daarom zie ik deze ‘nieuwe’ 9 gigawatt als een startpunt om ons – als maatschappij en bedrijfsleven – nog meer te richten op integrale oplossingen voor ons energiesysteem. Wij schuiven graag aan tafel om daarover mee te denken. Mijn oproep aan alle bedrijven op de wachtlijst is in elk geval:

• Kijk verder dan je aansluiting. Welke rol speelt jouw bedrijf straks in een energiesysteem dat vraagt om flexibiliteit, lokale opwek, buffering en slimme sturing?
• Stop met symptoombestrijding, maar ga versneld aan de slag met het hele systeem: opslag, flexibiliteit eigen of decentrale opwek en samenwerking.
• Ga niet verder op de oude voet, maak werk van structurele verduurzaming voor een toekomstbestendige en energiezekere bedrijfsvoering.

Elektrolyser zonder extra netaansluiting

Er zijn genoeg voorbeelden om nieuwkomers op dit terrein te inspireren. Een mooie case is die van waterstofproducent H2XP, die zonder extra netaansluiting een elektrolyser in gebruik kan nemen. Zes zonneparken en de 70 MWe elektrolyser komen samen in één slim energiesysteem. Een smart grid dat niet alleen H2XP bedient, maar ook ruimte biedt aan toekomstige zonne- en windinitiatieven – zonder verdere netinvesteringen. Dat is systeemflexibiliteit in actie. En dat is nog maar het begin.

Klanten zien netcongestie steeds vaker als directe rem op de verduurzamingsambities. Doordat we naar het gehele systeem kijken kan de rem er nu deels vanaf. Laten we er iets toekomstbestendigs mee doen.