Het net zit vol, wat nu? 8 tips voor bedrijven die veel stroom verbruiken

Netcongestie. De laatste tijd staan kranten en websites bol van nieuws over dit probleem. Het elektriciteitsnet zit nagenoeg vol, waardoor er verstopping kan ontstaan. Geen fijn vooruitzicht. Zeker niet voor ondernemingen die afhankelijk zijn van veel stroom. Gelukkig kunnen zulke bedrijven wel zelf in actie komen om de nadelen van netcongestie voor hun bedrijf te beperken.

Als de vraag naar transport van elektriciteit groter is dan de transportcapaciteit van het net, is er sprake van netcongestie. Het maakt daarbij niet uit welke kant het transport opgaat: levering door een energiebedrijf of netbeheerder aan een bedrijf of teruglevering door een bedrijf. Elke Nederlandse provincie telt inmiddels al één of meer congestiegebieden. Als bedrijf kun je gelukkig maatregelen nemen om je eigen situatie beter – financieel aantrekkelijk, duurzaam en toekomstproof – te maken. 8 tips waarmee je netcongestie te lijf gaat.

Tip 1: Krijg inzicht en definieer je ambities

Als je je energieverbruik wilt aanpakken, is inzicht in je verbruik het allerbelangrijkst. Hoeveel verbruik je? En wanneer? Wek je ook zelf energie op? Hoeveel? Als je deze informatie in kaart hebt gebracht, kun je gaan kijken op welke punten je slimme keuzes kunt maken. Kan je energieverbruik omlaag? Kun je op andere momenten energie gebruiken? Om gedetailleerde informatie over je verbruik te krijgen, moet je eerst weten wat het gecontracteerde transportvermogen (GTV) van je aansluiting is. Dit GTV vind je op de meest recente factuur van je netbeheerder of energieleverancier.

Ook is het belangrijk op een rijtje te zetten welke ambities je bedrijf heeft voor de komende jaren. Is het GTV ontoereikend en is er sprake van netcongestie? Onderzoek dan op welke tijdstippen er wél ruimte is binnen het gecontracteerde vermogen.

Tip 2: Ga met je netbeheerder in gesprek

Als je eenmaal weet hoe je verbruik eruitziet en wat je in de komende jaren nodig hebt, dan kun je met je netbeheerder in gesprek gaan. Geef daarbij aan wat je nodig hebt: dus de hoeveelheden (het aantal kilowatt) en de momenten waarop je die energie nodig hebt. Met deze informatie kan de netbeheerder jouw bedrijf op de wachtlijst zetten voor meer vermogen. Hoe eerder, hoe beter, want die wachtlijsten zullen de komende tijd alleen maar langer worden.

Tip 3: Bespaar energie

Energie die je niet gebruikt, hoef je ook niet in te kopen. Houd je energiegebruik daarom zo laag mogelijk. In veel bedrijven zijn er op dit punt nog wel verbeteringen mogelijk. Stap bijvoorbeeld over naar zuiniger ledverlichting. Werkt je bedrijf met koelinstallaties? Dan is het de moeite waard die te moderniseren. Modernere koelinstallaties zijn vrijwel altijd veel zuiniger.

Tip 4: Wek je eigen energie op

Is de energiebehoefte van je bedrijf groter dan wat er binnen je GTV mogelijk is, denk dan aan eigen opwek. Met zonnepanelen op je dak kun je flink wat extra stroom opwekken. Dat is altijd lucratief. Zeker als je verbruikspiek in de middag ligt, want dan is de opbrengst van je zonnepanelen ook het hoogst.
Smeer je de opwek liever uit over een langere periode? Dat kan met oost-westoriëntatie. Je richt een deel van de zonnepanelen naar het oosten en het andere deel naar het westen. De opbrengst is iets lager dan bij een zuidoriëntatie, maar je voorkomt een grote piek. En je wekt over een langere periode stroom op.

Heb je op je eigen terrein geen ruimte voor zonnepanelen? Wist je dat je zonnepanelen ook ergens anders in de buurt mag leggen om zelf energie op te wekken? Bijvoorbeeld op het dak van het bedrijf naast je of in een nabijgelegen veld. Uiteraard heb je hier wel toestemming van de eigenaar voor nodig.

Tip 5: Sla zelf energie op

Kom je op piekmomenten energie te kort, maar zit je gedurende de rest van de dag ruim in je jasje? Dan kan een batterij uitkomst bieden. Op de momenten dat het stroomaanbod groter is dan wat je nodig hebt is, sla je de stroom op is. De opgeslagen energie kun je extra inzetten op de momenten dat je veel stroom nodig hebt. Een batterij kan ook handig zijn wanneer je zelf energie opwekt met zonnepanelen.
Een nadeel van een batterij zijn de hoge kosten. Je kunt daarom kiezen voor een leaseconstructie. Of je zet elektrische auto’s in als batterij. Heb je een elektrisch wagenpark? Laad de wagens dan op tijdens de uren dat je je GTV niet volledig benut.

Tip 6: Peakshifting

Peakshifting is het verplaatsen van je verbruik naar andere momenten. Stel: je energieverbruik is het grootst tussen 16 en 18 uur ’s middags. Onderzoek dan of het mogelijk is om die piek te verschuiven naar een ander moment op de dag, bijvoorbeeld tussen 12 en 14 uur. Een andere optie is de stroomvraag uit te smeren over meer dan twee uur, bijvoorbeeld tussen 14 en 18 uur. Let ook op wanneer je nieuwe verbruikers in je bedrijf installeert. Laat nieuwe installaties zo veel mogelijk buiten de piek verbruiken, bijvoorbeeld door bij het ontwerp al rekening te houden met flexibiliteit.

Tip 7: Deel met je buur

Niet elk bedrijf piekt op hetzelfde moment van de dag. Daarom kun je kijken of je je GTV kunt combineren en delen met omliggende bedrijven. Met een groep van verschillende bedrijven kun je tegenwoordig ook een groepstransportovereenkomst aangaan met de netbeheerder. De verwachting is dat dit op korte termijn een vast product van de netbeheerders wordt. Zo kun je als bedrijventerrein als één entiteit opereren. Bij zo’n overeenkomst gooi je als het ware alle GTV’s op één hoop. De verantwoordelijkheid voor de verdeling ligt nu bij de bedrijven zelf.
Zo creëer je met elkaar een Energy Hub. Dit is ook interessant als je zelf opgewekte stroom niet kunt terugleveren op de momenten dat je een overschot hebt. Er is vast wel een buur die wat extra energie kan gebruiken. Zo gebruik je de energie direct daar waar die wordt opgewekt. Dit scheelt transport en je kunt met je buren zelf afspraken maken over de kosten. Een win-win-win.

Tip 8: Pas je contract aan

De gebruikelijke aansluit- en transportovereenkomsten (ATO’s) van netbeheerders garanderen je een bepaald vermogen. Sluit je als bedrijf een niet-gegarandeerde (non-firm) ATO af met je netbeheerder, dan wordt dat vermogen niet gegarandeerd. In ruil daarvoor krijg je een korting op je nettarief. Dit kan lucratief zijn als het je lukt je energieverbruik te verplaatsen naar buiten de piekmomenten of ‘uit te smeren’ over de hele dag.

Netbeheerders zijn op het moment heel actief met alternatieve contractvormen, dus je kunt dit zeker aankaarten. Je kunt alternatieve transportrechten krijgen boven op je GTV. Zo kun je bijvoorbeeld ’s nachts tussen 12 en 6 uur extra energie geleverd krijgen. Ook zijn er contracten waarbij je een dag van tevoren hoort dat je de volgende dag extra energie geleverd krijgt. Ook hierbij geldt weer: wees er snel bij voor een mooie plek op de wachtlijst.